“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

“Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti”ndən çıxarılan sözlərin təsnifatı

Orfoqrafiya lüğətinin tərifi: “Orfoqrafiya lüğəti – sözlərin düzgün yazılışını bildirən, izahlı lüğətdən fərqli olaraq, yalnız yazılış qaydasını müəyyən edən dil vəsaitidir”

Bildirildiyi kimi, artıq neçə aydan bəridir ki, ARNK yanında Tərcümə Mərkəzində "İşlək orfoqrafiya lüğəti" üzərində iş gedir. Məqsəd, hazırda istifadədə olan "Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti"ndə yer almış yüzlərlə yazılışı səhv, qəliz ərəb, fars və rus sözlərinin, mənası və mənbəyi bilinməyən söz və söz birləşmələrinin, müxtəlif şəkilçilər və hallandırmalarla artırılmış, bəzən iki-üç şəkildə verilmiş ifadələrin, eləcə də sahə lüğətlərinə aid terminlərin, dərman, kimyəvi element adlarının təmizlənməsi, əvəzində milli ədəbi nümunələrdən aranıb tapılmış sözlər daxil edilməklə işlək, aydın dil vəsaitinin ərsəyə gətirilməsidir.

Adıçəkilən kitabdan, orfoqrafiya lüğəti qaydalarına uyuşmayan sözlərin təsnifatını nəzərinizə çatdırır, oxucuların, dil və lüğət mütəxəssislərinin fikir və mülahizələrini, irad və təkliflərini gözləyirik.

"Aydın yol"

 

Mənşəyi
və mənası anlaşılmayan sözlər
Yazılışı səhv sözlər və söz birləşmələri Dialekt və
ara sözləri
İşlənməyən ərəb, fars, rus və digər əcnəbi sözlər

Terminlər

Süni sözlər
və söz birləşmələrindən düzəldilən
qurama sözlər 
Lüzumsuz
sözlər və söz hallandırmaları

avloş

ayacıq

batqı

bayağılaşdırıcılıq

bayquşvarılıq

belsapılı

beüz

boşqabaoxşarlıq

boşqabvarılıq

boşqalma

boy-baş

bozqızılağacı

bozqızılağacılıq

bölgüaçma

böyrəkşəkillilik

böyükdövlətçi

böyükdövlətçilik

böyükxana

böyükolma

böyükyaşlılıq

bubkaçalan

bubkaçalma

bud-bud

buğdayıolma

burasız-orasız

burjua-yunker

butulkaboğaz

butulkaboğazlı

butulkaboğazlıq

buynuz-udlaq

buzolma

bütün-bütünə

cağıldanma

cağıldanmaq

cağıldatma

cağıldatmaq

cağıltılı

cağıltısız

cağla

car-car

car-cur

cariyəliketmə

cavabdəhəndəlik cəğəni

cəhcik

cəhcikli

cəhciksiz

cəhledən

cəhletmə

cəmcəmli

cənlənmə

cənlənmək

cərgəvi

cəvahirfüruşluq

cəzanə

cəzbəli

cəzbəsiz

cıbırığınıçıxaran

cıbırığınıçıxarma

cıbırıqçıxan

cıbırıqçıxarma

cıbırıqçıxma

cıbırıqlama

cıbırıqlamaq

basqıntılı

basqıntısız

biveclikedən

bivecliketmə

bivecolma

biznesquran

boğazqalan

boksçuluqetmə

boksçuolma

bolbuğda

bolşevikliketmə

bolşevikolma

boruoturma

boşdayanma

boyatdəm

cəlddişləmə

cəldtutan

cəldtutma

çıtmaq

çobançomağı

çobandüdüyü

çobanlıqetmə

çobanolma

çoxdiqqətli

çoxgüclü

çoxsümüklü

çoxyarpaq

çoxyatma

çoxyemə

çopursifətli

çökükburunlu

çökürmək

çökürtmə

çökürtmək

çöladamı

çömçəqaşıq

çömçəqaşıqlı

çömçəqaşıqsız

çömmə

çömmək

çürükçülüketmə

çürükçüolma

dabanüstə

daimalıq

daldalama

daldalamaq

darıxdıb-bezikmək

darıxdıb-bezmə

darıxdıb-bezmək

darışıb-talanma

darışıb-talanmaq

darlaşıb-sıxma

darlaşıb-sıxmaq

darmadağındağılma

darmadağınetmə

darmadağınolma

daşadönən

dazbaşlı

dərmə-deşik

dərmə-deşikli

dərmə-deşiksiz

diligödəkolma

diri-diriyandırılma

basmarlatma

basmarlatmaq

başıküllülük

başıqapazlılıq

batlaqlı

batlaqlıq

bozlayıb-hönkürmə

bozlayıb-hönkürmək

börkatma

börkqapan

börkqapma

büküb-bükmələmə

cələkləmə

cələkləmək

cələklənmə

cələklənmək

cələklətmə

cələklətmək

cələkli

cələksiz

dağal-cığal

dağal-dağal

danaça

danqa-danqa

danlaq-dansaq

danlaq-dansaqlı

danlayıb-dansıma

danlayıb-dansımaq

dansaq

dansaqlı

dansaqsız

dara-barasalma

darasaq

darıxsınma

darıxsınmaq

davacıl

davacıllıq

dava-dartış

dava-mərəkəli

dava-mərəkəsiz

dava-şavalı

dava-şavasalma

dayçabala

dazlama

dəbərdə-dəbərdə

dəbərdilə-dəbərdilə

dəbərdilmə

dəbərdilmək

dəbərə-dəbərə

dəbərilə-dəbərilə

dəbərilmə

dəbərilmək

dəbərişə-dəbərişə

dəbərişmə

dəbərişmək

dəmbər

dəmbərcək

dəmbərə-dəmbərə

dəmbərəgöz

dəmbərəgözlü

dəngül

dəngüllük

dəngüş

bugün-yarın

canpərvər

cavabdəhəndə

cavabən

cavanmərd

cavanmərdlik

cavidani

cay

cek

cəbhəcövhər

cəbrən

cədəl

cədəlgah

cədid

cəfadidə

cəhl

cəhlkar

cəhlkarlıq

cələsə

cəmadat

cəmadiyəlaxır

cəmadiyələvvəl

cəmən

cəngcu

cənnətməkanlıq

cərahət

cəridə

cəsamət

cəsamətli

cəvahirfüruş

cəzbə

cəzə-fəzə

cəzirə

cəzirəvi

cəzm

cidalgah

ciddən

cif

cilvəgah

cilvəkar

cilvəkarlıq

ciyərguşə

ciyərsuz

cizyə

cövlangah

cövr

cuy

cuybar

cübbə-cövşən

cülus

cünb

cünbüş

çak

çakər

çakəranə

çarguşə

çargül

çarsu

çexol

çexollu

çexolluq

çexolsuz

çervonluq

ataksiya

ataraksiya

atelektaz

atemologiya

atenari (-lər)

ateroma

ateromatoz

atlantrop

atmofil

atomist

atomizm

atomoxod

atonal

atoniya

atreziya

attosaniyə

attraksiya

aukit

auksanometr

auksin (-lər)

auksoxrom (-lar)

autentik

autoantikli (-lər)

autopsiya

autoradioqrafik

autoradioqram

autoreproduksiya

autosintetik

autosom

autotomiya

avenin

avers

avizo 

avlakogen

avometr

avstralopitek

avstralorp

avtarkiya

avtokod

avtokollimasiya

avtokollimator

avtoqamiya

avtomotor

avtomotorevyu

avtooperator

avtopansionat

avtoparazit

avtoplastika

avtoplatforma

avtopnevmatik

avtopoliqon

avtopolimer

avtorist

avtoritarlaşmaq

avtorota

avtoşin

avtoşturman

avtotipiya

avtotomiya

avtotorna

avtotransformator

avtotrof

avunkulat

belemnit (-lər)

bellini (-lər)

beltir (-lər)

bemba (-lar)

boykotedən

boykotetmə

boynuburuqluq

boynubükükbaxan

boynubükükbaxma

boynubükükqalan

boynubükükqalma

boynudərisiz

boynuxəzsiz

boyudolu

boyudoluluq

bozbaş-küftə

böhtanatan

böhtanatma

bölümlü-ləçəkli

bölümlüyarpaq

böyrəkdənkənar

böyükaddımlı

böyükbuynuzlu

böyükdanışan

böyükdanışma

böyükgözlü

böyükgözlülük

böyükintensivli

böyükintensivlilik

böyük-kiçikyeribilən

böyük-kiçikyeribilmə

böyüklüketmə

böyükmiqyaslılıq

böyüksüzqalan

böyüksüzqalma

böyüksüzolma

böyür-yan

brifinqkeçirmə

briqadirlikedən

briqadirliketmə

briqadirolma

brizol-briket

brokerliketmə

brokerolma

bronetdirmə

bronetmə

bubliksatan

bubliksatma

bucaqölçmə

budaqvermə

budkaaçan

budkaaçma

budkaişlədən

budkaişlətmə

bufet-mətbəx

bufet-yeməkxana

buxaq-peysər

buxarburaxma

buxarqızdırma

buxarlanıb-itmə

buxar-lava

bulaqçı

bulaşıqlı-çirkli

astroturf

auterninq

aviaklub

aviamayak

aviapark

aviapoçt

aviaşou

aviatral

avral

avtoalov

avtobufet

avtoçən

avtodidakt

avtodin

avtodrezin

avtodükan

avtodüşərgə

avtoekskursiya

avtoeksport

avtoekspres

avtoemal

avtoemissiya

avtofit

avtogemoterapiya

avtoxət

avtoxizək

avtoxromiya

avtoxton

avtoxtoniya

avtoinduksiya

avtointoksikasiya

avtoklav

avtoklub

avtokorrektor

avtokorrelyasiya

avtokosmetika

avtokrançılıq

avtokros

avtoqaz

avtoqoşucu

avtoqrafiya

avtoqravüra

avtoqreyd

avtoqreyder

avtol

avtolitoqrafiya

avtoliz

avtolmanol

avtolokalizə

avtomasaj

avtomenyu

avtometamorfizm

avtometriya

avtotərəzi

aymak

azkarbonlu

azoboya

azoqrup

azonallıq

bakirmi (-lər)

basmacıq

 

 

 

 

VƏ DİGƏR...

  • Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu Azərbaycan dilinin yeni orfoqrafiya lüğəti Türkiyədə nəşr olundu

    Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzinin 2023-cü ildə ərsəyə gətirdiyi yeni “Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti” Türkiyənin Mədəniyyət Nazirliyi və Hacettepe Universitetinin dəstəyi ilə Ankarada işıq üzü görüb.

     

  • Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında Azərbaycan poeziyası “Migel de Servantes” kitabxanasında

    İspaniyanın geniş auditoriyalı “Migel de Servantes” virtual kitabxanası Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın klassik və müasir  poeziyasının... 

  • Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında Səməd Vurğun yaradıcılığı İngiltərə və Finlandiya ədəbiyyat portallarında

    İngiltərənin populyar  “My poetic Side” və Finlandiyanın “Rakkausrunot” ədəbiyyat portalları Dövlət Tərcümə Mərkəzinin “Azərbaycan ədəbiyyatı beynəlxalq virtual aləmdə” layihəsi çərçivəsində Azərbaycanın Xalq şairi Səməd Vurğunun ingilis dilinə tərcümə olunmuş   “Dünya” və “Unut” şeirlərinin yayınına başlayıb.